Perfectionisme en je relatie

Met een perfectionist kun je eigenlijk geen écht vervullende relatie hebben

Oe, sterke woorden. En ik hoor je denken: “Wat is dit voor een onzin!” Toch heb ik menig relatie versleten doordat ik echt last hebben van perfectionisme. En ik zie om me heen dat ik niet de enige ben. Het is alsof je als perfectionist twee versies van jezelf hebt: één ontspannen, authentieke jij die kan genieten van heel weinig én één opgefokte, alles perfectwillende jij. En juist deze laatste versie gooit roet in het eten als we het hebben over echte verbinding in een relatie. Maar niet getreurd. Als we ons eenmaal bewust worden van onszelf en onze patronen, kunnen we ook andere keuzes gaan maken. En daarmee ontspanning en vervulling creëren. En een heel fijne relatie, kan ik nu uit eigen ervaring zeggen.

Hoe de uitspraak hierboven een kern van waarheid heeft

Om dit beter te begrijpen is het handig om iets meer achtergrond te krijgen over perfectionisme. Perfectionisme is een beschermingspatroon. Wat beschermt het? Een basisangst en overtuiging, bijvoorbeeld om het niet goed genoeg te doen, niet goed genoeg te zijn. En varianten van deze gedachte. Dit is vaak heel onbewust aanwezig voor henzelf en hun omgeving. Dit kan in de (vroege) jeugd en zelfs ten tijde van de conceptie ontstaan zijn (hard to believe, en toch is het zo). Ook kan iemand later in het leven overvallen worden door dit soort angstovertuigingen. Vaak is het dan al vroeger ontstaan maar wordt iemand er op latere leeftijd pas bewust van. In de basis vertrouwen mensen die last hebben van perfectionisme niet genoeg op zichzelf en waarderen ze zichzelf vaak niet zo veel als dat ze verdienen. Ze weten cognitief wel dat ze goed genoeg zijn maar ze voelen iets anders. En daar komt dan het cliché om de hoek: als je weinig liefde voor jezelf voelt en van daaruit gaat streven naar dat álles perfect moet, is het moeilijk of haast onmogelijk voor een ander om van je te houden. En echt een vervullende relatie met je te hebben. Je vriend of vriendin kan je honderd keer bevestigen, alle liefde over je uitstorten, meegaan in je drang naar perfectie. En nog zal het waarschijnlijk niet genoeg zijn voor je. Want je stelt onmenselijk hoge verwachtingen. 

Experimenteer-tip

Herken je je eigenlijk in het bovenstaande? Begin dan eens met gewoon loslaten! En kijk eens wat er gebeurt als je deze week één van je waarschijnlijk torenhoge verwachtingen aan jezelf en aan jullie even on hold zet. Als experiment. Makkelijk is dat niet, dat weet ik heel goed. Maar het levert zo veel op. Wat kan helpen is een timer zetten op vijf minuten. En in die vijf minuten schrijf jij alle, maar dan ook echt ALLE, verwachtingen op die jij hebt aan jezelf als partner, aan je lief en aan jullie relatie. Schrijf alles op wat in je opkomt. En als je vastloopt, schrijf je ook dat op: ‘ik loop vast’. Dat zorgt ervoor dat je jezelf niet met je intelligente brein stiekem een escape geeft om na vijf minuten voor je uit staren, te denken: “o zie je wel ik heb gewoon geen verwachtingen!” Het kan best confronterend zijn om met je beschermingsmechanismen aan de slag te gaan. Dus verwacht maar dat je brein uitwegen gaat zoeken. De bescherming die perfectionisme je biedt of boodt, zit er niet voor niets. Het heeft je ooit gediend.

Okay, na de vijf minuten, kies je één verwachting uit de hele lijst die je deze week eens actief niet gaat nastreven. Ook je partner kan deze oefening doen. Jullie zouden samen kunnen delen welke verwachting je actief achterwege gaat laten de aankomende zeven dagen, maar dat hoeft niet. Kijk telkens als je in de week geconfronteerd wordt met het laten gaan van je verwachting, wat er gebeurd. En kijk ook na afloop van de week terug. Welke gedachtes kwamen op, wat voelde je in je lijf en welke emoties kwamen er omhoog? In hoeverre kon je die gedachten, gevoelens, en emoties er laten zijn zonder dat deze weg moesten? Wat leverde het op om de verwachting eens niet te hoeven vervullen? 

Perfectionisme-reminder

De verwachting tijdens het experiment kan heel klein zijn, hè! Zo heb ik me eens voorgenomen om zeven dagen lang niet alles maar direct op te ruimen als we gegeten hadden maar het te laten staan en te kijken wat er gebeurde. Vet ongemakkelijk. Het was namelijk niet zo dat mijn vriend opeens alles ging opruimen. “Ik moet dit nu opruimen”, was een gedachte in mijn hoofd. Er kwam spanning in mijn schouders toen ik het niet direct opruimde en ik kon boosheid en een tikje angst voelen. Tot tien tellen, me inhouden, met het ongemakkelijke gevoel zijn. Pfff, zo verleidelijk was het om het toch maar gewoon even zelf te gaan doen. Maar ja, ik had inmiddels al door dat álles zelf blijven doen me uitputte. En vaak ook chagrijnig, omdat ik me dan ging uitleven op hem wanneer ik ‘weer eens alles alleen aan het doen was’. Uiteindelijk bedacht ik me dat ik me uit te spreken had, en hem kon vragen of hij me wilde helpen. Natuurlijk wilde hij dat (duh)!

Een stapje op weg naar een relaxter leven, samen, in ontspanning. Echte ontspanning, omdat je niet alles perfect hoeft te doen. En jij en je partner ook niet perfect hoeven te zijn. Welke verwachting laat jij de komende week gaan? Laat het me hieronder weten in een reactie. Kom je er niet uit? Stuur me een persoonlijk berichtje.